De geslachten Cranendonck in Holland
(ca.1400-1700)
De genealogen Kees Sigmond en Kees-Jan Slijkerman deden gezamenlijk onderzoek naar de geslachten Kranendonk/Cranendonck, wat in 1992 resulteerde in de uitgave van het boek ‘De geslachten Cranendonck in Holland (ca.1400-1700)’, ISBN 90-73240-10-7. Deze monografie behandelt meer dan vijftien families met de naam Cranendonck (Kranendonk), terwijl tevens aandacht wordt besteed aan de Heren van Cranendonck in Brabant.
Zegel (1459) van Willem Jansz. Cranendonck, dijkgraaf van de polder Dirk Smeetsland, onder IJsselmonde.
De oudste dragers van de naam Cranendonck in Holland leefden in de Riederwaard, bij het dorp Ridderkerk. In de loop van de 16e en 17e eeuw kwamen er steeds meer families met de naam Cranendonck op, met name op het eiland IJsselmonde en in de Hoekse Waard, waarbij verwantschap met het eerstgenoemde geslacht in de Riederwaard voor een aantal grote familiegroepen aantoonbaar is.
Andere familiegroepen Cranendonck waren gevestigd in steden als Dordrecht, Rotterdam, Leiden, Amsterdam, Haarlem en Mechelen.
Veel van de nu voorkomende families Kranendonk zijn terug te voeren op de in dit boek behandelde groepen. Bovendien kunnen stamboomonderzoekers in dit boek gegevens aantreffen die betrekking hebben op andere families in de omgeving van de Zuid-Hollandse eilanden en waarden, zodat hieruit allicht interessante aanvullingen voor vele kwartierstaten uit zijn te destilleren.
Het 596 pagina’s tellende boek bevat diverse schema’s en is geïllustreerd met afbeeldingen van familiewapens, zegels, grafzerken, kaarten, prenten en foto’s. De twee uitgebreide indexen op volledige naam, inclusief voornaam, patroniem en eventuele familienaam, maken het werk goed toegankelijk.
Het boek ‘De geslachten Cranendonck in Holland (ca.1400-1700)’ is uitverkocht.
Veel historie beschkibaar op internet
Het geslacht Kranendonk is een eeuwenoude familienaam die zelfs terugvoert tot het jaar 1050.
Er zijn sinds deze datum letterlijk vele honderden nakomelingen met deze achternaam geboren en gestorven, vooral in de omgeving Ridderkerk, IJsselmonde, Rhoon en Poortugaal. Ruwweg, de regio tussen Dordrecht en Rotterdam. Er is gelukkig voor mij al veel onderzoek door anderen gedaan, veel onderzoeksresultaten zijn al eerder op internet beschikbaar gesteld. Dat komt dus mooi van pas…
Er is thans een vloeiend verlopende stamboom of parenteel KRANENDONK / Cranendonck beschikbaar met vele geboortenamen en geboorte- en overlijdensdata van overleden personen met de achternaam Kranendonk.
Kasteel Cranendonck
Rond 1250 is tussen Maarheeze en Soerendonk kasteel “Cranendonck” gebouwd. Vernoemd naar de natuurlijke omstandigheden ter plaatse (‘kraan’ van kraanvogel en ‘donk’ van heuvel).
Het kasteeltje kent een rijke geschiedenis en heeft zelfs een band met ons Koningshuis.
Vanaf het midden van de zestiende eeuw tot het einde van het Ancien Régime heeft het kasteel toebehoord aan de Oranjes.
In 1820 werden de Oranjegoederen als kroondomein verkocht en Cranendonck kwam hierdoor in particuliere handen. Het kasteel werd in 1673 door de Fransen grotendeels vernield. De boerderij die nabij het kasteel stond, werd in 1899 afgebroken en vervangen door een villa; het huidige kasteeltje. Op dit ogenblik wordt het kasteel gebruikt als trouwlocatie.
Geschiedenis Maarheze
Maarheeze wordt het eerst genoemd in 1223, wanneer het tot deze parochie horende gebied Hugten door Dirk van Altena in leen wordt gegeven aan de Heer van Heeze. Het gebied werd na Dirks kinderloze dood in 1242 geërfd door diens neef Engelbert van Horne. Vermoedelijk was hij het die tussen Maarheeze en Soerendonk een kasteel liet bouwen. Geïnspireerd op de natuurlijke omstandigheden ter plaatse waar migrerende kraanvogels graag neerstreken (kraan: kraanvogel, donk: hoogte, heuvel in waterrijke omgeving), werd het kasteel Cranendonk genoemd; wellicht droeg het gebied zelf die naam al eerder. In 1421 waren Maarheeze, Soerendonk, Gastel en Budel reeds verenigd in twee schepenbanken, die verantwoordelijk waren voor zowel het bestuur als de rechtspraak.
De zoon van Engelbert van Horne, Willem I van Cranendonck, was de eerste die zich heer van ‘Cranendunc’ noemde. De Van Cranendonks waren ook heer van Eindhoven de nazaten van Engelbert zijn woonachtig in Zuid-Holland onder de naam Kranendonk. Hierop volgden als bezitters van de heerlijkheid de geslachten Van Sevenborn, Van Milberg, Van Schoonvorst, Van Horne en Van Egmond.
Wapen van Cranendonck
In de loop der eeuwen komen de heerlijke rechten en het kasteel met het omliggende grondgebied door vererving of (ver)koop in het bezit van verschillende adellijke geslachten. Anna van Egmond, de eerste vrouw van Willem van Oranje, bracht bij huwelijk in 1551 Cranendonk aan de Oranjes, wat zo bleef tot het einde van het Ancien Régime. Nog steeds behoort Baron van Cranendonk tot een van de titels van Willem Alexander Koning der Nederlanden.
De heren van Cranendonk uit de geslachten Van Horne, Van Egmond en Oranje hadden hun voornaamste bezittingen en belangen elders en verbleven daarom zelden of nooit op kasteel Cranendonk. Als plaatsvervanger van de heer werd voor Eindhoven en Cranendonk een drost of drossaard aangesteld. Hij verbleef wel op het kasteel, totdat dit in 1673 door de Fransen werd verwoes
Stamboom Kranendonk
Een aanzet van de stamboom Kranendonk vindt u hieronder gepubliceerd met het vriendelijke verzoek aan de bezoekers van deze website om aanvullende of, nog beter, correcte informatie aan te gaan leveren! Graag over de periode 1850 – 1950 over personen woonachtig uit de directe omgeving van Dordrecht – Ridderkerk.
In ieder geval al hartelijk dank voor uw mogelijke reacties
Rapporten
YCEzP4a7
